Niezgodność stanu prawnego księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym polega na niewpisaniu lub błędnym wpisaniu pewnego prawa, albo i wpisaniu nieistniejącego prawa (nieaktualnego już obciążenia lub ograniczenia).

W sytuacji, w której treść księgi wieczystej nie odzwierciedla faktycznego prawa własności nieruchomości (np. pominięto nasz udział), zaś formalny właściciel uchyla się od wyjaśnienia ww. kwestii, przysługuje nam powództwo o uzgodnienie stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

Przykładem jest sytuacja, w której jeden z małżonków – w trakcie związku małżeńskiego – nabył na własność nieruchomość. Jeśli strony nie zawierały umowy majątkowej małżeńskiej, w ich małżeństwie obowiązuje ustrój wspólności majątkowej, w związku z czym nabywane w trakcie małżeństwa nieruchomości/ruchomości wchodzą w skład majątku wspólnego. Gdy z kolei małżonek będący właścicielem nieruchomości sprzeciwia się ujawnieniu tego w księdze wieczystej, małżonek, którego prawo nie zostało ujawnione, winien złożyć powództwo
o uzgodnienie stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.